Δήμητρα Βούζου-Ενσωμάτωση

     

Ορισμός

Ο όρος ενσωμάτωση (mainstreaming, incorporation) δηλώνει τη μονόδρομη προσκόλληση και εξομοίωση τινός προς ένα όλο ή, αλλιώς, την απόκτηση σώματος ή ροής με πρόσκτηση χαρακτηριστικών ενός ετεροειδούς συνόλου και απώλεια των αρχικών του χαρακτηριστικών.  (Πρακτικά του  ελληνικού ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ)4ο πανελλήνιο συνέδριο με θέμα «σχολείο ισο για παιδιά άνισα»Αθήνα 4-6 Μαιου 2007)

Ακόμα:

-ένταξη μέσα σε κάτι άλλο, έτσι ώστε να αποτελέσει με αυτό ενιαίο σώμα
-εξαλείφω τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ξένων στοιχείων που εισέρχονται (για χώρα, κοινωνία, γλώσσα, ήθη κτλ.) 
-απόκτηση υλικού σώματος, η υλοποίηση, ο εφοδιασμός κάποιου πράγματος με υλικό περίβλημα αντίθετα: εξαϋλωση
-(μτφ.) η υλική υπόσταση που αποχτά μια αφηρημένη έννοια, η ενσάρκωση, η προσωποποίησή της

Προσέγγιση του έργου – Αναπαράσταση έννοιας ενσωμάτωσης

Με το έργο μου κάνω μια απόπειρα αναπαράστασης της έννοιας της ενσωμάτωσης. Προσεγγίζω την ενσωμάτωση -από μια ανθρωποκεντρική σκοπιά-ως μια ακούσια,συχνά βίαιη διαδικασία που σηματοδοτείται με την γέννηση του σώματος και πηγάζει από την ίδια την ύπαρξη σαν επίταγη, επαναλλαμβανόμενη διαρκώς σαν ένα αρχετυπικό μοτίβο και περικλειωντας εννοιες όπως η αρχή,το τέλος,η αποκοπή αλλά και υλικά, κοινωνικο-πολιτισμικά, ηθικο-φισολοσοφικά στοιχεία.

Παρουσίαση του έργου

Το έργο αποτελείται από δέκα θρανία του προηγούμενου αιώνα που χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα.Εκφράζουν την ενσωμάτωση του χρόνου στο χώρο και αντιστρόφως. Στέκονται ακίνητα και βουβά μιλώντας για την υλική την κοινωνική και πολιτισμική ενσωμάτωση (παδεία-εκπαίδευση)στο είναι και στο χρόνο. Είναι στημένα με στόχο την προσομοίωση μιας σχολικής αίθουσας. Στα ενσωματωμένα καθίσματα, κάθονται είκοσι ενήλικες, γυμνοί και σκεπασμένοι με νάυλον, έτσι όπως θα σκεπάζαμε ένα άχρηστο αντικείμενο προκειμένου να το προφυλάξουμε από τη φθορά.έτσι όπως ένα κουκούλι θα αγκάλιαζε μια μεταμόρφωση. Η εγκατάσταση είναι τοποθετημένη στον εσωτερικό υπόγειο διάδρομο του μηχανουργείου του σταθμού των τρένων.τα θρανία καλύπτουν τον μισό διάδρομο,συνολικού μήκους 25 περίπου μέτρων. Το κοινό αποκομμένο από το έργο δεν βλέπει τίποτα περισσότερο από ένα ταμπλώ βιβαντ. Μια στατική ζωντανή εικόνα. πέντε λεπτά μετά την έναρξη της δράσης,τα φώτα σβήνουν για τρια λεπτα και στην αίθουσα επικρατεί πλήρης απουσία φωτός. Κατα την διάρκεια της συσκότισης τα σώματα απαλάσονται από το νάυλον και φορούν τα σύγχρονα σώματα -τα ρούχα τους που βρίσκονται στο ράφι του θρανίου. Το θρανίο-τραπέζι εκτός από το χρόνο κυοφορεί και ένα άψυχο σώμα. Όταν το φώς επιστρέψει βρίσκονται όρθιοι δίπλα στην αρχική τους θέση,αυτή τη φορά ενδεδυμένοι.Τα σώματα παρατάσωνται κοιτώντας  το ένα το άλλο. Στο τελευταίο στάδιο της δράσης γίνεται μια αυτόματοποιημένη περιστροφή και οι συμμετέχοντες κοιτούν προς το κοινό.ένας ένας περνώντας ανάμεσα από τις κολόνες-εμπόδια, φτάνουν σε μια αυτοσχέδια κοίτη γεμάτη αίμα-με τη σειρά όλοι βουτούν τα πόδια τους στα πλαίσια μιας ιδιότυπης τελετουργικής διαδικασίας.έπειτα περπατούν σε ένα διάδρομο ο οποιος εκτείνεται μεταξύ του κοινού και της εγκατάστασης,και λειτουργεί σύνδετικα μεταξύ του αποκομμένου από το κοινό έργου.ο διάδρομος είναι πλεγμένος με πλαστική βιοδιασπώμενη σακούλα.Περπατώντας επάνω στο χαλί μένουν “ματωμένα” αποτυπώματα,τα οποία εμψυχώνοντάς το,το μετατρέπουν σε ένα κυτταρικό χαλί.H σύνθεση του  χαρακτήρα του ηχητικού περιβάλλοντος γίνεται εισάγοντας βιομηχανικό θόρυβο.Το ηχητικό αποτέλεσμα κινείται Βιαια  μεταξύ μηχανικού και μελωδικού ήχου και δηλώνει με σαφήνεια πως το σώμα είναι εργάτης της ήχου και το θέρεμιν ένας «λειτουργικός μηχανισμός» (S. Roy), ένα μέσο παραγωγής! Το χορογραφημένο μέρος  είναι ένα κακοκουρδισμένο μηχάνημα και κάθε συμμετέχων λειτουργικό γρανάζι αυτού του μηχανισμού..Ο τελικός στόχος είναι η ενσωμάτωση του έργου στο κοινό το οποιο παρακολουθεί αποκομμένο μιας και χωρίς αποκοπή η ενσωμάτωση δεν μπορεί να υπάρξει.

Δομικά υλικά έργου

1.Ο τόπος (μηχανοστάσιο τρένων.η μήτρα μιας μηχανής)

2.Το σώμα (16ανθρώπινα σώματα. Το σώμα ως σήμα.Το σώμα γυμνό. Το σώμα ντυμένο με σώμα-ρούχο)

3.Το σχολικό θρανίο (αναφορά στο τραπέζι ως ένα από τα πρώτα αντικείμενα design που δημιούργησε η ανθρωπότητα.ο πολιτισμός που πασχίζει να αποποιηθεί τη ζωώδη φύση του ανθρώπου,η παιδεία ως μοτίβο κοινωνικής ενσωμάτωσης.)

4.Το αίμα (η «μάτωση»,η ζωήη αίσθηση της όσφρησης.)

5. Το ναυλον (η βία,η αλλοτρίωση,η ενσωμάτωση του χρόνου)

6. Το χαλί – πλέξιμο

7. Ήχος-theremin